Artykuły
Historia: Niemieckie szkolnictwo w Racławicach Śląskich
Autor: STANISŁAW STADNICKI.
We wrześniu tego roku mija dokładnie 50 lat od chwili oddania do użytku nowej szkoły
w Racławicach Śląskich oraz 65 lat nauczania
w języku polskim, w tej miejscowości. W chwilach świętowania i wspominania pięknej polskiej historii szkolnictwa warto przypomnieć sobie jak wyglądała historia nauczania w tej miejscowości za czasów niemieckich.
W historii szkolnictwa w Racławicach jako najstarszy uważa się zapisek z 1700 roku. Zaświadcza on, że w miejscowości urzęduje nauczyciel Ignatz Kutny. Później pedagogami byli: Johan Georg Aulich (uczył 26 lat), Johann Georg Wolinger, Franz Schmitt (żył tylko 39 lat), Franz Hoffmann oraz jego syn Maksymilian Hoffmann, który nauczycielem był aż 57 lat. Następcą Maksymiliana był jego zięć Eduard Reiss. Kierował on szkołą oraz racławickim chórem.
Pierwszy, historyczny budynek szkoły już nie istnieje i znajdował się prawdopodobnie na terenie obecnego cmentarza lub w jego pobliżu. Do szkoły należał mały ogród. Najstarszy budynek okazał się za mały i zburzono go w 1805 roku.
Gmach nowej szkoły postawiono w pobliżu starej, ale niżej względem szczytu tak zwanego Szkolnego Wzgórza. Znajdował się on przypuszczalnie między kościołem, a cmentarzem. Na parterze budynku zbudowano dwie sale lekcyjne, na piętrze mieszkanie dla nauczyciela (z kuchnią i łazienką) oraz pomieszczenia dla pomocnika nauczyciela.
Drugi budynek szkolny wybudowano w 1845 roku (stał on do lat 80. ubiegłego wieku obok kościoła). Po II wojnie światowej organizowano tam zabawy i przyjęcia. W pobliżu, w 1887 roku, wybudowano tak zwaną Nową Szkołę Katolicką. Budynek ten stoi do dziś w pobliżu kościoła i starego ośrodka zdrowia (na fasadzie widoczna jest data budowy). W budynku były cztery sale klasowe oraz dwa mieszkania.
W 1887 roku do siedmiu zwiększyła się liczba nauczycieli w racławickiej szkole. W 1891 roku powstała również szkoła ewangelicka - umiejscowiono ją na obecnej ulicy Prudnickiej, w budynku znajdującym się w bliskim sąsiedztwie "Kółka Rolniczego".
Kiedy ukończono budowę kolei w Racławicach Śląskich (po roku 1876) lokalne szkoły zasiliło wiele dzieci kolejowych urzędników i pracowników technicznych. Budynki szkolne utrzymywane były przez Zarząd Gminy Racławice.
Od roku 1887 nauczał w Racławicach Karl Wilhelm Michler - znany śląski poeta. Na początku XX wieku jednym z nauczycieli był niejaki Kottwiz, miłośnik historii Racławic i kronikarz. To on wykonał jedyne zdjęcie kamiennego mostu kolejowego nad rzeką Osobłogą, który uległ zawaleniu w lipcu 1903. Zdjęcie zostało zrobione około 14 dni przed największą powodzią w dziejach miejscowości.
Nie wiadomo do kiedy w 1945 roku prowadzono w szkole niemieckiej zajęcia lekcyjne. Działania wojenne na teren Racławic Śląskich dotarły w połowie marca, wtedy też większość mieszkańców uciekła w kierunku zachodnim i południowym, by po kilku dniach lub tygodniach powrócić do swoich domów. Na jednym z pierwszych zdjęć, wykonanych już w czasach nauczania polskiego, widać na gmachu szkoły ślady po kulach, co może świadczyć, że również i tam trwały walki, jednak mało prawdopodobne, że brali w nich udział pracownicy szkoły, a tym bardziej uczniowie. Powrót do wyboru artykułu +
Komentarze
