Artykuły
Dębowe lasy prudnickie
Autor: KAROL KOZIAROWSKI.
W trakcie inwentaryzacji przyrodniczej przeprowadzonej w 2008 roku stwierdzono, że ponad 37 proc. drzewostanów leśnych to bardzo cenne zbiorowiska o różnym stopniu przekształcenia.
Szczególną rolę pełni w nadleśnictwie modrzew. Dzięki swoim wysokim walorom, potwierdzonym badaniami naukowymi, stał się znany w całej Europie, jako tzw. modrzew sudecki. W związku z tym na terenie nadleśnictwa w leśnictwie Dębowiec powstała baza nasienna tego gatunku o powierzchni 26,95 ha. Są to wyłączone z działalności gospodarczej drzewostany nasienne.
Najcenniejszym spadkiem po poprzednich pokoleniach w nadleśnictwie są resztki lasów łęgowych (ok. 5 proc. drzewostanów). Łęgi są to najbogatsze, a jednocześnie najbardziej zagrożone zbiorowiska leśne. Ich istnienie związane jest z dolinami rzek różnej wielkości i corocznymi, krótkookresowymi zalewami. W łęgach najlepiej czują się topole, jesiony, wiązy, dęby - a więc gatunki o największych wymaganiach siedliskowych. Silnie przekształcone łęgi można jeszcze spotkać nad Nysą Kłodzką i kilkoma jej dopływami, m.in. Białą Głuchołaską. Przykładem są łęgi w leśnictwie Kubice i Markowice.
W Górach Opawskich wykształciły się też tzw. podgórskie łęgi jesionowe w dolinach większych potoków, np. w leśnictwie Pokrzywna, w Dolinie Bystrego Potoku, na południe od Dębowca i koło Podlesia.
Równie cennym spadkiem, który odziedziczyło nadleśnictwo są grądy. Grąd powstaje z lasu łęgowego wskutek regulacji rzek i zakłócenia zalewów. Jest to najbardziej charakterystyczne zbiorowisko dla obszaru nadleśnictwa. Botanicy rozpoznają grądy po licznym występowaniu trzech gatunków roślin: grabu, lipy oraz zakwitającej wiosną rośliny runa - gwiazdnicy wielkokwiatowej.
W lasach tych spotykamy ponadto jodłę, świerka, bardzo rzadko - sosnę. Jeżeli udział drzew iglastych (poza jodłą) jest duży - to jest to skutek działalności człowieka. Najbardziej rozpowszechniony w nadleśnictwie grąd (blisko 300 ha) to las wielopiętrowy. Piętro górne buduje głównie dąb szypułkowy, towarzyszy mu lipa i - czasami - jodła. Drugie - najważniejsze piętro tworzą graby z klonami, wiązami i dzikimi drzewami owocowymi (czereśnie, jabłonie, grusze).
Od wysokości około 500 m n.p.m. zaczynają przeważać lasy zwane buczynami, w których bezapelacyjnie panują już buki. Rzadko występuje jodła. Lasy te występują także na nizinie. W naszym nadleśnictwie zajmują obszar około 500 ha. Przykładem jest kwaśna buczyna górska w leśnictwie Pokrzywna.
Stosunkowo duże powierzchnie buczyn zachowały się na stokach Biskupiej Kopy, Srebrnej Kopy, w dolinie Bystrego Potoku. Na północ od Dębowca występuje bardzo rzadka w Górach Opawskich żyzna buczyna sudecka.
Około 10 proc. powierzchni drzewostanów nadleśnictwa stanowią tzw. kwaśne dąbrowy porastające najsłabsze gleby. Królują tu dęby szypułkowe, którym towarzyszą sosny, buki, brzozy i klony. W runie leśnym panuje borówka czarna. Przykładem jest kwaśna dąbrowa w leśnictwie Moszczanka. Kwaśna dąbrowa podgórska jest charakterystyczna dla Sudetów do wysokości 600 m n.p.m.
W lasach nadleśnictwa przeważają drzewa liściaste - 66,1 proc., odwrotnie niż w skali kraju, gdzie stanowią one tylko 23 proc. ogólnego drzewostanu Jest to rezultat prowadzonej od lat przebudowy lasów nadleśnictwa.
W Nadleśnictwie Prudnik stwierdzono występowanie aż 18 zasadniczych typów siedliskowych lasu. Największe obszary zajmują:
1) Las świeży wilgotny - 30,83 proc.
2) Las wyżynny świeży - 20,09 proc.
3) Bór mieszany świeży - 14,01 proc.
4) Las górski świeży - 11,35 proc.
5) Las łęgowy - 4,36 proc.
Pozostałe 19,36 proc. stanowią inne typy siedliskowe lasu.
Las a gospodarka wodna
Las odgrywa bardzo ważną rolę w oczyszczaniu i filtrowaniu wody. Problem ten ma obecnie kolosalne znaczenie w związku z globalnym deficytem wody słodkiej, dostatecznie czystej, nadającej się do spożycia i w gospodarstwie domowym. Zasoby wody słodkiej bardzo silnie niszczy współczesne rolnictwo przez masowe stosowanie w dużych ilościach nawozów mineralnych i środków ochrony roślin. Woda pitna pochodząca z lasu jest dobrej jakości.
Ważnym zadaniem dla leśników jest tzw. mała retencja wody w lasach. Realizowana jest ona także w prudnickim nadleśnictwie. Odtwarzane są mokradła, budowane są małe zbiorniki wodne (oczka wodne, stawy) Z wody tej korzystają zwierzęta leśne, żyje w niej wiele gatunków roślin i zwierząt wodnych i wodno - błotnych. W razie pożaru lasu są źródłem wody gaśniczej. Służyć też mogą do wypoczynku i rekreacji oraz jako elementy służące edukacji przyrodniczej.
W ramach małej retencji wodnej w nadleśnictwie funkcjonują stawy leśne:
1. W obrębie Prudnik: leśnictwo Dębowiec - 2 stawy (2,34 ha), które w ramach programu retencji górskiej będą poddane odbudowie i modernizacji; leśnictwo Pokrzywna - "Cicha Dolina" zbiornik o pow. 0,06 ha, leśnictwo Ściborzyce - 2 stawy (3,08 ha).
W ramach wspomnianego programu retencji górskiej planowana jest budowa nowego zbiornika w leśnictwie Trzebina - w kompleksie Rudziczka o powierzchni 0,5 ha, a na przejętym niedawno w zarząd poligonie w Prudniku powstaną tzw. zbiorniki paciorkowe (5 stawów). W leśnictwie Moszczanka - po zasiedleniu bobrów - powstało sporej wielkości mokradło z żeremiami tych sympatycznych ssaków.
2. W obrębie Szklary: leśnictwo Markowice - jezioro "Łączki" (4,18 ha); leśnictwo Wilemowice - 2 stawy (1,23 ha). W leśnictwie Lipowa planowana jest budowa małego zbiornika, tzw. kałuży błotnej również w ramach projektu retencji górskiej. Polecamy teksty na podobny temat
Kategoria: Zakłady Przemysłu Bawełnianego "Frotex"
Powrót do wyboru artykułu +
Komentarze
