Artykuły
Parkowe buki
Autor: KAROL KOZIAROWSKI.
Wznawiamy wędrówkę szlakiem niezarejestrowanych pomników przyrody ziemi prudnickiej. Tym razem buki w prudnickim parku.
Park miejski w Prudniku o powierzchni ponad 11 ha wpisany jest do rejestru zabytków. Opracowany został plan jego modernizacji, o którym pisał także "Tygodnik Prudnicki". Na łamach gazety wypowiadali się również Czytelnicy odnośnie kosztów tej modernizacji, jej zasięgu i wykonania.
W parku rośnie wiele okazałych, różnorodnych drzew iglastych i liściastych, a wśród tych drugi buki.
Parkowe buki skupione są głównie w pasie 60 m od ulicy Parkowej na południe oraz w pasie około 30 m od ulicy Mickiewicza na zachód. W pozostałych częściach parku występuje ich tylko kilka. Przeważająca ich część to piękne i okazałe drzewa, które trzeba zachować przy życiu w czasie prac modernizacyjnych.
Buk jest drzewem dorastającym nawet do 40 m wysokości. Rośnie jednak powoli. Po 120 latach ma dopiero około 30 m wysokości. Jego potężny pień pokryty jest gładką jasno-popielato-szarą lub srebrzysto-szarą korą. Liście są jajowate lub eliptyczne, długości 4-10 cm, zaostrzone na szczycie, orzęsione na brzegu, zwykle całobrzegie, od góry błyszczące, spodem - matowe. Owocami są trójgraniaste brązowe orzeszki (bukwie) otoczone kolczastą wydłużoną miseczką, która po dojrzeniu orzeszków pęka na 4 klapki. Orzeszki, a następnie puste już miseczki spadają na ziemię.
Teraz garść zdań na temat naszych prudnickich bohaterów.
1. Buk rosnący przy alei spacerowej, około 60 m na południe od ul. Parkowej na wprost bramy wjazdowej do budynku dawnego kasyna wojskowego, to wspaniałe, potężne drzewo. To buk zwyczajny - Fagus silvatica L. Jego pień na wysokości 110 cm od ziemi, ma obwód 339 cm, wysokość drzewa oceniam na około 35 m, a średnicę około 20 m. Korona drzewa nie jest regularna, więcej konarów jest od strony zachodniej. Jest tam więcej wolnej przestrzeni niż po stronie wschodniej. Pień wyrasta z wyraźnych korzeni podporowych.
2. Drugi okaz rosnący również przy alei spacerowej, około 10 m na północ od dawnego pomnika Diany i naprzeciwko budynku policji (ul. Sądowa) to również buk zwyczajny, ale ozdobnej odmiany - czerwonej. Obwód pnia wynosi 481 cm. Na pniu od strony południowej jest duże guzowate narośle. Jego wysokość oceniam także na około 35 m. Nie ma w ogóle suchych gałęzi. Kora pokrywająca pień jest gładka, ciemno-popielato-szara. Liście są intensywnie purpurowo-czerwone. Drzewo wygląda wspaniale. Korona nie jest symetryczna, a większa część głównych konarów rozwieszona jest od strony zachodniej (od altany). Pień wyrasta z korzeni podporowych.
3. Kolejny buk rośnie około 40 m na południe od ulicy Parkowej naprzeciwko restauracji, też przy alei spacerowej. Ma 358 cm obwodu i wysokość około 35 m. Nie ma suchych gałęzi. To również buk zwyczajny - odmiana czerwona. Tak jak w poprzednich przypadkach pień wyrasta ze wspaniałych korzeni podporowych. Korona jest niesymetryczna, więcej konarów jest po stronie południowej.
Wszystkie opisane buki są doskonale ulistnione i obficie owocują. Niestety na ich pniach wandale wyryli napisy. Drzewa te należy koniecznie objąć dodatkową ochroną. Ich wiek oceniam na co najmniej 200 lat, na co wskazują obwody ich pni oraz osiągnięta wysokość.
Na koniec przedstawię Państwu jeszcze jedną ciekawostkę o tych drzewach. Jeden 200-letni buk wytwarza około 800 tys. liści, które pobierają z powietrza do procesu fotosyntezy prawie 12,5 mln m3 dwutlenku węgla (CO2) i wydzielają do atmosfery taką samą ilość tlenu (O2). Są to więc wspaniałe "fabryki tlenu", które jednocześnie zmniejszają bardzo zawartość w powietrzu dwutlenku węgla - gazu odpowiedzialnego za tzw. efekt cieplarniany. Jeżeli taki buk wytnie się, to na jego zastąpienie potrzeba aż 1700 młodych buków o średnicy korony 2 m. Chciałbym aby pamiętali o tym leśnicy oraz zarządzający zielenią w mieście.
Jeśli ktoś z Czytelników posiada informacje o starych drzewach to proszę zostawić wiadomość w redakcji "Tygodnika Prudnickiego". Dziękuję!Powrót do wyboru artykułu +
Komentarze
