Artykuły
Intensywnie inwigilowany
Autor: ZBIGNIEW BERESZYŃSKI.
Rewolucja solidarnościowa na ziemi prudnickiej (1980 - 1990) - cz. VIII
Podczas stanu wojennego prudnicka służba bezpieczeństwa szczególnie interesowała się najaktywniejszymi działaczami "Solidarności", którzy wrócili z internowania. Próbowano ich zastraszyć wzywając na komendę milicji przy ul. Traugutta i przeprowadzając "rozmowy profilaktyczno-ostrzegawcze". Z dokumentacji służb bezpieczeństwa wynika, że ich działalność była konsultowana z władzami PZPR w gminie Prudnik.
W obecnej chwili wykorzystuje jeszcze urlop wypoczynkowy za rok 1981. Do pracy ma przyjść prawdopodobnie po świętach; jak wiem, ma być zatrudniony jako kierowca (1).
Ppłk Tadeusz Bednarczyk opatrzył raport "Zetora" następującym komentarzem: BOSKI Józef rzeczywiście wrócił z miejsca internowania. Ze sposobu zachowania się wynika, przynajmniej w chwili obecnej, że nie zaprzestanie on działalności. Istotnym jest to, że BOSKI znajduje u części pracowników PKS poparcie, m. in. u WÓJTOWICZA, który jest synem sekretarza POP [PZPR] przy PKS. Sprawę tę [należy] przedstawić I-szemu Sekr.[etarzowi] K[omitetu]M[iejsko]G[minnego] PZPR, tow. Magdziarzowi. BOSKI[EGO] Józefa wezwać wezwaniem do K[omendy]M[iejskiej] MO Prudnik w celu przeprowadzenia rozmowy profilaktyczno-ostrzegawczej (2).
Pomnik "Żołnierza Polskiego"
14 kwietnia 1982 r. dwaj oficerowie Grupy Operacyjnej Wydziału II GB WOP w Prudniku, por. Lech Klimko i kpt. Mikołaj Jakoniuk, przeprowadzili w gmachu Komendy Miejskiej MO rozmowę profilaktyczno-ostrzegawczą z Józefem Boskim. W sporządzonej w ślad za tym notatce służbowej por. Klimko pisał m. in.: W trakcie prowadzonej rozmowy poruszono sprawy związane z działalnością ob. Boskiego w sferze zagadnień związanych z jego politykierską postawą, jaką prezentował przed internowaniem.
Wymieniony, podobnie jak i w pierwszej rozmowie, przeprowadzonej w miejscu odosobnienia w dn. 24.12.1981 r., absolutnie wszystkiemu zaprzeczał. Dlatego też przedstawiono mu dokument mówiący o tym, iż był twórcą pomysłu budowy pomnika »Żołnierza Polskiego« o treści politycznie tendencyjnej oraz że został wybrany przewodniczącym komitetu organizacyjnego budowy pomnika. Dokument ten jest opatrzony podpisem ob. Boskiego. Reakcja jego była taka, iż zaprzeczył temu, że [to] on opracował projekt pomnika, obrazujący dzieje oręża polskiego od drużyn Bolesława Chrobrego, tylko kończąc je na żołnierzach września 1939 r. Stwierdził, że ktoś bez jego wiedzy posłużył się jego nazwiskiem w podpisie pod serwisem informacyjnym »Solidarności«, wskazując, że projekt wyglądu pomnika opracował Jakub FORYSTEK, a serwis informacyjny opracował na dalekopisie ktoś z oddziału NSZZ »Solidarność« w Prudniku.
W dalszej rozmowie wykazał swoje niezadowolenie z powodu tego, że internowany były przewodniczący KZ NSZZ »Solidarność« przy ZPB »Frotex« w Prudniku [Włodzimierz Pucek] został zwolniony przed nim. Użył określenia: »...to się bardzo wszystkim nie spodobało...« - miał na myśli pozostałych internowanych. Wyraził swoje zadowolenie z faktu, iż poznał w ośrodku odosobnienia dużo ciekawych ludzi. Odnośnie [do] siebie wyraził się, iż jego internowanie było pomyłką, ponieważ on, np. w porównaniu z Puckiem »...był trampkarzem jako działacz«. [...]
Odnośnie do pracy nadmienił, że nie podobają mu się stosunki, jakie zastał po swoim powrocie, a przejawia się to tym, iż »pracownicy nawzajem piszą na siebie donosy i jeden drugiego kabluje«... Nie ma kto się zająć byłymi pracownikami PKS-u, rencistami i emerytami, boi jak wrócił, to się do niego zgłaszali ze skargą, że nie otrzymali tzw. premii trzynastki. Wówczas on im odpowiadał, że już się tym nie zajmuje; że od tego jest komisja socjalna. [...]
Nadmienił, że [...] nie ma zamiaru podejmować żadnej działalności związkowej czy wrogiej i nie będzie kontaktował się z byłymi działaczami NSZZ »Solidarność«. Stwierdził, że jeżeli nawet związek »odwieszą«, to już więcej nie podejmie się żadnej funkcji, bo ma już dosyć i niech inni głowy nadstawiają (3).
W kończących notatkę uwagach w wnioskach por. Klimko pisał:
Rozmowę z ob. Boskim przeprowadzono z uwagi na jego zwolnienie z ośrodka dla internowanych, w celu ostrzeżenia go, aby nie podejmował żadnej działalności niezgodnej z aktualnymi postanowieniami prawnymi, wynikającymi z dekretu o stanie wojennym. [...]
W związku z tym, iż ob. BOSKI Józef aktualnie powrócił z miejsca odosobnienia do swojego środowiska z miejsca pracy i zamieszkania, będzie on intensywnie inwigilowany w ramach prowadzonego na niego kwest.[ionariusza]ewid.[encyjnego] (4).
9 maja 1982 r. został zatrzymany, a następnie internowany Andrzej Oko. Przebywał on w ośrodku odosobnienia w Nysie do 23 lipca 1982 r.
Wraz z internowanymi mieszkańcami województwa opolskiego przebywał w ośrodkach odosobnienia w Opolu i Nysie Bogdan Żurek z Gdańska, internowany jako gość prudnickiej "Solidarności". Był on internowany do czasu wyjazdu emigracyjnego w lipcu 1982 r.
31 sierpnia 1982 r. upłynęła druga rocznica podpisania porozumienia gdańskiego z lata 1980 r. W licznych miastach kraju doszło tego dnia do manifestacji ulicznych, które w niejednym przypadku przerodziły się w gwałtowne starcia z siłami MO i SB. U progu rocznicy (30 sierpnia) została w całej Polsce przeprowadzona przez SB wielka akcja represyjna o charakterze profilaktycznym, w wyniku której internowano dużą liczbę osób podejrzewanych o angażowanie się w różne formy oporu społecznego przeciwko stanowi wojennemu. Zostało wówczas internowanych również trzech działaczy prudnickiej "Solidarności", a mianowicie Włodzimierz Pucek (powtórnie), Leopold Okoński (kierownik drukarni zakładowej w ZPB "Frotex") i Franciszek Winiarski.
Pucek
ponownie internowany
Sprawa ponownego internowania Włodzimierza Pucka, przewodniczącego Komisji Zakładowej NSZZ "Solidarność" przy ZPB "Frotex" w Prudniku, została w następujący sposób przedstawiona przez SB w notatce informacyjnej z dnia 29 października 1982 r.: W. PUCEK został internowany w dniu 13.12. 1981 r. i zwolniony dn. 10.03.1982 r.
Od m-ca kwietnia 1982 r. podjął działania zmierzające do utworzenia podziemnej struktury »Solidarności«, działającej na terenie miasta Prudnika. W dniu 9.05.1982 r. przeprowadzono z w/wym. rozmowę profilaktyczno-ostrzegawczą, w czasie której zobowiązał się do niepodejmowania wrogiej działalności. Jednak w m-cach czerwiec-sierpień 1982 r. W. PUCEK podjął działania zmierzające do utworzenia nielegalnej organizacji, skupiającej byłych aktywnych działaczy »Solidarności« z terenu Prudnika. Organizacja ta miała za zadanie m. in. prowadzenie działalności terrorystycznej. Skład tej organizacji oraz jej cele działania zostały przez Wydział V KW MO Opole ustalone, jednak z przyczyn operacyjnych niemożliwe było pociągnięcie członków tej organizacji do odpowiedzialności karnej. Aby uniemożliwić udział członków tej organizacji w planowanych akcjach podziemia »Solidarności« na dzień 31.08.1982 r., W. PUCEK został w dniu 30.08.1982 ponownie internowany (5).
Sprawa ponownego internowania W. Pucka została opisana również w datowanej 29 lipca 1986 r. analizie kwestionariusza ewidencyjnego krypt. "Grot" (założonego przez SB w celu sprawowania kontroli operacyjnej nad Puckiem). W dokumencie tym czytamy m. in.: Po zwolnieniu z internowania figurant nie zmienił swojej postawy, nawiązał kontakty z byłymi działaczami »S« w Prudniku. W prowadzonych z nim dyskusjach oświadczył, iż podejmie działalność, aby wyjść »z twarzą« w tym środowisku, po czym zaniecha jej. W/wym., pomimo prowadzenia z nim rozmów ostrzegawczych w m-cu kwietniu 1982 r., podjął nielegalną działalność, której celem było utworzenie konspiracyjnej organizacji o charakterze terrorystycznym, mającej za zadanie zastraszanie działaczy partyjnych, związków zawodowych, przedstawicieli lokalnych władz administracyjnych oraz funkcj.[onariuszy] SB i MO.
Przypisy:
--------------------
(1) MELDUNEK dot. BOSKI Józef, prac. PKS (odpis), IPN Wr 065/1104 d.1, k. 33.
(2) Tamże. Według dodanej nieco później adnotacji, w dniu 9 kwietnia 1982 r. ppłk Bednarczyk przeprowadził z I sekretarzem KMG PZPR w Prudniku rozmowę na temat Wójtowicza.
(3) NOTATKA SŁUŻBOWA, Prudnik, 15 kwietnia 1982 r., IPN Wr 065/1104 d.1, k. 34.
(4) Tamże.
(5) Notatka informacyjna dot. internowanego Włodzimierza Pucka, Opole, 29 października 1982 r., IPN Wr 065/1163 1j.
Powrót do wyboru artykułu +
Komentarze